poniedziałek, 21 listopada 2016

Witaminy rozpuszczalne w TŁUSZCZACH - A, D, E i K. Charakterystyka: ROLA, WŁAŚCIWOŚCI, WYSTĘPOWANIE I ZAPOTRZEBOWANIE.


WITAMINA A (RETINOL)

Aby zacząć dogłębnie pisać o witaminie A, należy najpierw wspomnieć, iż występuje ona w dwóch postaciach:

1) Retinol - jest prekursorem witaminy A. Retinol to początkowa postać witaminy A dlatego, że w tej postaci występuje w formie gotowej do spełnienie swojej roli.
Retinol znajdziemy w:
- wątrobie,
- tranie z dorsza,
- nabiale,
- żółtkach jaj,

2) Karotenoidy - to głównie beta karoten, który ulega w wątrobie przemianie w witaminę A. Karotenoidy występują głównie w roślinnych produktach:
- w ciemnozielonych warzywach liściastych np. szpinak, brokuły,
- w żółtopomarańczowych warzywach np. marchew, dynia,
- w czerwonych np. pomidory,

Różnica między retinolem a karotenoidami jest taka, że można spożywać duże ilości beta karotenu bez żadnych skutków ubocznych, podczas gdy retinol jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach może dawać przy przedawkowaniu niepokojące objawy.

ROLA:

- silny przeciwutleniacz,
- obniża zły cholesterol,
- zapobiega chorobom serca, miażdżycy i nowotworom,
- wspomaga wzrok,
- zmniejsza ryzyko powstawania zaćmy,
- umożliwia tworzenie się wolnych rodników w organizmie,

WYSTĘPOWANIE  w organizmie:

- wątroba,

WYSTĘPOWANIE w artykułach spożywczych:

- tran,
- wątroba,
- olej z wątroby dorsza,
- marchew,
- natka pietruszki,
- masło śmietankowe,
- żółtka jaj,
- szpinak,
- dynia,
- ser żółty,
- mango,
- morele,
- koperek,
- śmietana 18%,
- sałata,
- pomidor,

WŁAŚCIWOŚCI:

- rozpuszczalna w tłuszczach.
- odporna na działanie temperatury,
- jest wrażliwa na światło, powietrze i kwasy,

ZAPOTRZEBOWANIE:

- dzieci - 400-700uq
- dorośli - 800-1000uq



WITAMINA D (KALCYFEROL)

ROLA:

- bierze udział w procesie budowania kości i zębów,
- reguluje gospodarkę wapnia i fosforu,

WYSTĘPOWANIE w organizmie:

- w kościach,
- w zębach,
- w skórze - jako postać nieaktywna. Dopiero pod wpływem słońca staje się aktywna.

WYSTĘPOWANIE w artykułach spożywczych:

- tran,
- tłuste ryby - łosoś, makrela,
- mleko i tłuste przetwory mleczne,

WŁAŚCIWOŚCI:

- rozpuszczalna w tłuszczach,
- jest nietrwała w obecności światła i powietrza,
- trwała podczas wysokiej temperatury,

ZAPOTRZEBOWANIE:

- dzieci - 10uq
- dorośli - 5uq



WITAMINA E (TOKOFEROL)

ROLA:

- przeciwdziała utlenianiu witaminy A,
- zapobiega rozwojowi miażdżycy,
- zapobiega dolegliwością związanym z krążeniem krwi,
- chroni gruczoły wydzielania wewnętrznego np. przysadkę mózgową,
- jest niezbędna przy prawidłowym przebiegu procesów rozrodczych,

WYSTĘPOWANIE w organizmie:

- w wątrobie,

WYSTĘPOWANIE w artykułach spożywczych:

- kapusta,
- marchew,
- groszek zielony,
- oleje roślinne,
- margaryna,
- masło,
- orzechy,
- nasiona dyny
- słonecznik,
- wątroba,
- jaja,
- mleko,

WŁAŚCIWOŚCI:

- rozkłada się przy jełczeniu tłuszczu,
- jest wrażliwa na temperaturę, działanie tlenu i światło,

ZAPOTRZEBOWANIE:

- dzieci - 5 miligramów,
- dorośli - 10 miligramów,



WITAMINA K (FILOCHINON)

ROLA:

- jest niezbędna w procesie krzepnięcia krwi,
- uczestniczy przy wytwarzaniu białek potrzebnych zdrowym kością i tkanką,
- wpływa na prawidłowe funkcjonowanie nerek,
- pomieszcza rozmieszczać w komórkach ważne cukrowce(węglowodany),

WYSTĘPOWANIE w organizmie:

- w jelitach,

WYSTĘPOWANIE  w artykułach spożywczych:

- żółtka jaj,
- mleko tłuste,
- zielone warzywa,

WŁAŚCIWOŚCI:

- wrażliwa na światło,
- wrażliwa na alkalia,
- wrażliwa na środki przeciw krzepnięciu krwi,

ZAPOTRZEBOWANIE:

- dzieci - 1-2 mikrogramy,
- dorośli - 4 mikrogramy,

*Zdjęcia zostały znalezione w wyszukiwarce google.